Innovatieve visietechnologie als speerpunt voor werkbaar werk

Een job werkbaar maken en vooral houden, wordt in deze tijden in hoge mate bepaald door technologische innovatie. Meer bepaald de inzet van onder andere visietechnologie als ondersteuning bij manuele taken toont zich op termijn een bepalende factor. VLAIO organiseerde op 6 februari daartoe een proeftuin “Innovatieve Technologie voor Werkbaar Werk” die via demostanden enkele technologische, zeer praktijkgerichte oplossingen aan het publiek reveleerde. 

Open Atelier te Pelt mocht als gastheer van deze industrie 4.0 – proeftuin naast de uitgenodigde pers vooral een 7- tal technologische (hoog-) standen verwelkomen. Het resultaat van een innige samenwerking tussen Flanders Make, haar core labo’s UHasselt (EDM) en de VUB (R&MM) , Sirris, imec-IDLab-UGent, imec-SMIT-VUB, en het HIVA – Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KU Leuven.

Het betrof demo’s van realistische werksituaties waarbij high-end AR, Mixed Reality, VR en andere visietechnologieën werden ingezet om de gebruiker actief te begeleiden en kwaliteitstechnisch, fysiek en intellectueel te ondersteunen.
Een aantal van deze high-end projecten ontgroeide inmiddels de pilootfase, en wordt volop als industriële toepassing geïmplementeerd. 

1. Picking aid (Open Atelier Pelt). 

De human interface begeleidt de operator via een scherm-projectorcombinatie doorheen een volledig picking proces.  Duidelijke stap-voor-stap instructies tonen hem hierbij welke onderdelen hij als volgende moet nemen. Vaak betreft het onderdelen van bouwpakketten die de hele wereld rond gaan en waar de  conformiteit van het pakket met de stuklijst allesbepalend is voor de kwaliteit. Concreet wordt er op het scherm een digitale werkinstructie weergegeven met aanduiding van de verpakking én het recipiënt van waaruit de componenten moeten worden genomen.

2. AR Cleaning (Flanders Make@UHasselt): 

Augmented Reality ondersteunt hier de kwaliteitsopvolging bij poetsprocessen. Het systeem viseert clean rooms die volgens een gestandaardiseerde , vaak ook genormeerde methodiek moeten worden gepoetst of ontsmet. De AR is opgebouwd rond de Microsoft HoloLens 2, waardoor via de specifieke bril het resultaat van een reinigingsprocedure in real time gevisualiseerd wordt. Via de bril wordt vooraf een volledige scan van de clean room gemaakt. Het traceren van de kuistool (in de demo werd hiervoor een mop gebruikt), maakt het vervolgens mogelijk om heel gedetailleerd de gepoetste zones te onderscheiden van de niet-gepoetste.

Zo overstijgt het proces met deze technologie de subjectiviteit die elke zuiver visuele waarneming of inspectie meebrengt. Niet zelden worden er zones vergeten of zelfs meerdere malen gepoetst. De tool vormt ook een prima basis om poetspersoneel op te leiden, omdat men parameters als vordersnelheid, overlap, e.d. nauwkeurig kan opvolgen en er op systematische fouten kan worden geanticipeerd. 

3. Opleiding assemblage via VR (Flanders Make@UHasselt):

Een echte “full” VR-toepassing waarbij de gebruiker volledig is afgeschermd van de realiteit. De tool viseert  het opleiden van operatoren en monteurs voor complexe mechanische assemblages via VR-training. De volledige montagesequentie kan virtueel worden uitgevoerd, wat in vergelijking met een heuse “on the job” training veel efficiënter, sneller en vooral afvalvriendelijker kan. De training verloopt bovenal 100% veilig.

4. XR Lassimulatie(Flanders Make@UHasselt): 

Een eXtended Reality opleiding in lassen zonder dat men materiaal verbruikt. De applicatie simuleert 1 op 1 het lasproces, en dit op een immersieve en buitengewoon realistische manier. De simulatie vormt een veilige basis om, zonder materiaal te verbruiken, nieuwe lastechnieken aan te leren.

5. Ondersteuning van operatoren bij het nemen van beslissingen (Sirris)

Het dashboard – gebaseerde systeem verzamelt en visualiseert voor de operator informatie komende van tal van verschillende bronnen uit processen die vaak een andere elektronische taal spreken. Het kan dan gaan over visuele, auditieve of sensorinfo, waar minder ervaren operatoren niet meteen een actie weten aan te verbinden. Sirris weet met een zeer intuïtieve visualisatie van deze data komaf te maken met misverstanden, zodat de juiste interpretatie voor de operator vereenvoudigd wordt.

6. Ergonomiemeting bij operatoren met weergave in real time (Flanders Make)

Via een camerasysteem wordt in real time de positie en houding van een operator ingelezen en aansluitend gedigitaliseerd. Op basis van een “ideale” standaard wordt dan ingekleurd weergegeven of de houding ergonomisch verantwoord is, zodat op lichamelijke klachten zoals gewrichts-of spierpijnen, en gekende beroepsziekten mbt bijvoorbeeld rugklachten wordt geanticipeerd. Het systeem is draagbaar, zodat men op korte tijd een groot aantal werknemers kan screenen, en hun ergonomische situatie tijdens hun taak kan worden bepaald.

7. Cognitieve ondersteuning van operatoren bij assemblagetaken (Flanders Make)

Doel is hier het sneller aanleren van nieuwe assembleertaken, mét reductie van de foutenmarge. Het framework genereert digitale werkinstructies die via Mixed Reality de operator ondersteunen bij voornamelijk assemblagetaken. Het werkt op basis van enerzijds een desktop applicatie die rechtstreeks vanuit een CAD model, de productspecificatie, werkinstructies genereert. Anderzijds geeft een slimme HoloLens 2 -app die werkinstructie weer aan de operator via holografische indicatoren. Deze kunnen velerlei zijn, gaande van previews tot pick-to-light indicatie. De preview wordt hierbij exact geprojecteerd op de fysieke locatie van de montage.