Waar op letten bij de aankoop van een pomp?

Of u nu een nieuwe toepassing opstart die een pomp vereist of problemen hebt met een bestaande pomp in uw productieproces, gezien de investeringskost kan u maar beter de juiste keuze maken voor een nieuwe pomp. Er moeten echter heel wat factoren in rekening gebracht worden. Om het bos door de bomen te blijven zien, zetten we de belangrijkste vragen die u zich moet stellen op een rijtje.

Wat verwacht ik van mijn nieuwe pomp? Moet ze enkel aan de minimale specificaties en regelgeving voldoen of vallen er voordelen te rapen door een pomp te kiezen die meer aan kan, maar die tegelijkertijd meer kost en misschien niet meer opbrengt? Om de juiste verwachtingen te koesteren, moet u een goed idee hebben van uw proces, zodat u weet wat de pomp moet doen. Uiteraard kunnen de vereisten van een systeem en van het medium veranderen, dus stippel een soort ‘worst case scenario’ uit voor uw pomp: wat is het ergste dat ze moet aankunnen. Overweeg ook of andere pompprincipes zich daardoor niet beter lenen voor uw toepassing.

Wat is de juiste pomp voor mijn systeem?
Als het om een vervanging gaat, kan de bestaande pomp het uitgangspunt vormen. Begin dan met een grondige inspectie. Zijn er tekenen van buitensporige of ongelijkmatige slijtage? Zijn er cavitaties? U moet zich met andere woorden een beeld kunnen vormen of het systeem en de omstandigheden in het medium te zeer hun tol eisen van de pomp. In de loop der jaren kunnen er veel veranderingen gebeurd zijn, waardoor andere specificaties soms beter kunnen werken. Fabrikanten kunnen hierin advies geven. Als het om een nieuwe toepassing gaat, kan u starten met een blank canvas en op basis van de systeemvereisten en al dan niet in samenspraak met de fabrikanten een juiste pomp kiezen.

Als uw medium verandert, hoeft u zich niet noodzakelijk een nieuwe pomp aan te schaffen. Op voorwaarde dat de fysische eigenschappen dicht genoeg bij elkaar liggen.

Zijn de omstandigheden altijd dezelfde?
Fluctuaties in het productproces zijn van invloed op de efficiëntie van uw pomp in werking. Als een proces vraagt om een consistente temperatuur, dan moet er bijzondere aandacht gaan naar verschillende punten in het systeem. Het cumulatieve effect van verwarmen of afkoelen van extern leidingwerk of machines kan zorgen voor degradatie van uw medium met alle gevolgen voor uw pomp. Een verhoogde viscositeit bijvoorbeeld zal een ander zuigend vermogen nodig hebben. Zeker bij centrifugaalpompen kan dit de efficiëntie beïnvloeden. Het kan lonen om te investeren in materiaal om een stabiele temperatuur doorheen het proces te creëren.

Wat gebeurt er wanneer het medium stop
Stilstandtijden zijn nooit volledig uit te sluiten. Zelfs als ongeplande pannes uitblijven, moet er nog altijd onderhoud verricht worden. Wat gebeurt er met de pomp als alles stil ligt en als alles weer opstart? Het type vloeistof zal hier een belangrijke rol in spelen. Een suspensie of een hardende vloeistof zal bijvoorbeeld snel schade berokkenen aan de pomp. Stem uw pompprincipe dan ook af op het medium in kwestie. Past ze bij mijn vloeistof en procesdata? Hou er verder rekening mee in het ontwerp van uw systeem. Pompen die standby staan om het in dergelijke gevallen over te nemen kunnen soelaas bieden. Het kan ook interessant zijn om cruciale onderdelen op stock te houden.

Fluctuaties in het productproces zijn van invloed op de efficiëntie van uw pomp in werking. (Beeld: Iren Moroz)

Wat wanneer contaminaties in mijn pomp binnendringen?
Contaminaties die het medium en/of de pomp binnensluipen kunnen zorgen voor graduele slijtage of breuken. Dit kan gaan om vervuiling die er niet in thuis hoort maar even goed vaste partikels die net boven het formaat zitten dat een pomp aankan. Vooral wanneer een en dezelfde pomp verschillende media moet verwerken die verschillen in viscositeit, vastestofgehalte, temperatuur en densiteit wordt dit risico nog groter. Selecteer daarom een pomp op de hoogst mogelijke waarden die kunnen voorkomen. 

Wat is het maximale vastestofgehalte of de hoogt mogelijke densiteit? Welke temperatuurfluctuaties zijn er in dit medium? Het zijn enkele voorbeelden van vragen die u zich kan stellen. Het kan dan weer interessant worden om voor een pompprincipe te kiezen dat beter tegen contaminaties en partikels bestand is.

Als het om een nieuwe toepassing gaat, kan u starten met een blank canvas en op basis van de systeemvereisten en al dan niet in samenspraak met de fabrikanten een juiste pomp kiezen. (Beeld: Nostal6ie)

Hoe zit het met de TCO?
Het kostenplaatje is een belangrijke factor in elke investering. Bij pompen komt het er op aan om dit voor de volledige levensduur te bekijken. Naast de investeringskost moeten met andere woorden ook de gebruikskosten (energie, accessoires, verbruiksgoederen), de levensduur, de arbeidskosten voor onderhoud en breuken, de kosten voor inefficiënties zoals verkeerd doseren, de effecten van verouderen op de efficiëntie en mogelijke herverkoopwaarde in de balans gelegd worden. Een hele boterham, waar de fabrikanten u verder mee kunnen helpen. Of u kan nadenken over hoe de lay-out van uw productie eruitziet en waar de bottlenecks zijn om de juiste pomp op de juiste plaats te krijgen.

Zelfde pomp, ander medium?
Als uw medium verandert, hoeft u zich niet noodzakelijk een nieuwe pomp aan te schaffen. Op voorwaarde dat de fysische eigenschappen (viscositeit, dampdruk, vastestofgehalte, temperatuur …) dicht genoeg bij elkaar liggen. Bijkomende restricties zijn dat de aan- en afvoer naar en uit de pomp niet de maximale capaciteiten van de pomp overschrijden en dat er een chemische compatibiliteit is, zeker bij sterke zuren en bases. Bepaalde pomptypes beschikken ook over een grotere flexibiliteit om verschillende media te verwerken. 

Wat zijn de karakteristieken van mijn medium?
Corrosief, abrasief, volatiel, toxisch, viskeus, dampdruk, concentratie vaste stoffen, partikelgrootte, hardheid partikels, extreme temperaturen … elk van deze parameters moet gewikt en gewogen worden om tot het best mogelijke pompprincipe te komen. Wie nog verder in de toepassing wil duiken, kan er ook nog de TCO (zie hierboven) in betrekken om zeker te zijn dat de keuze ook op lange termijn de beste is. De fabrikanten beschikken over checklists om u hier snel wegwijs in te maken.