De voordelen van AI voor de machinebouwindustrie

Artificiële intelligentie: iedereen spreekt erover, maar nog niet elk bedrijf durft de technologie te testen of in te zetten. Business Vlaanderen legde, op zoek naar een verklaring voor de terughoudendheid, zijn oor te luisteren bij Sirris en POM West-Vlaanderen en vond in machinebouwers Marelec en Azumuta twee early adopters die rotsvast geloven in de voordelen van de technologie.

Industrie 4.0 zorgt voor heel wat technologische vernieuwingen binnen productiebedrijven. Er is automatisering en robotisering, maar ook augmented reality, virtual reality, big data en het Internet of Things … Het woord dat echter het voorbije jaar het meest over ieders lippen ging, was AI. Maar ondanks de hype wachten veel bedrijven voorlopig af om de technologie in hun processen te integreren. “Ze zien het als een mogelijke bedreiging, zijn op hun hoede voor het kostenplaatje, weten vaak niet hoe ze eraan moeten beginnen en waar de toegevoegde waarde precies zit”, stelt Christophe Michiels van Sirris, het expertisecentrum van de technologische industrie. 

Bovendien hebben heel wat bedrijven vandaag andere kopzorgen. Dat constateerde Bart Verlinden van Sirris na een rondvraag bij productiebedrijven. “Bovenaan het lijstje staat nog altijd het vinden van geschikt personeel. Daarnaast baart de rendabiliteit van het bedrijf werkgevers zorgen. Velen hebben immers de coronacrisis nog niet verteerd. En intussen is de concurrentie alleen maar toegenomen. De kwaliteit die Vlaamse bedrijven afleveren, vind je nu ook terug in lage loonlanden.”

Net die landen hebben de afgelopen jaren volop de kaart van innovatie en automatisatie getrokken. “We zien toch dat zij sneller nieuwe technologieën zoals ook AI adopteren, zeker wat afhandeling en logistiek betreft. Maar dat staat dan wel in schril contrast met de supply chain die wereldwijd onder druk staat. Dat zet dan weer veel van onze bedrijven ertoe aan om de keten in eigen handen te nemen. Echter, om dat te realiseren moeten ze die wel efficiënter inrichten. AI kan daar een belangrijke rol in spelen”, vult Bert Vlaminck, cluster developer machinebouw en mechatronica bij POM West-Vlaanderen, aan. 

Artificiële intelligentie is een ruim begrip. Zo is er machine learning, maar ook generatieve AI, die sinds de intrede van ChatGPT de technologie voor een breed publiek toegankelijk heeft gemaakt. In welke vorm ook, slechts een beperkt aantal machinebouwers hebben intussen al in AI geïnvesteerd. 

Een uitzondering is Marelec uit Nieuwpoort, dat intelligente sorteer- en snijmachines bouwt. “Wij gebruiken verschillende softwaretechnieken, waaronder dus ook AI”, stelt Serge Defever van Marelec. “Een goed voorbeeld hiervan is onze laatste ontwikkeling, de iVision. Deze machine is een uitbreiding op een bestaande ontwikkeling die, dankzij AI, vis op gewicht en soort kan sorteren. Met dit toestel worden er minder fouten gemaakt. Het heeft een accuraatheid van meer dan 98%.”

Om toegevoegde waarde te creëren, hoeft AI niet altijd in de machine zelf ingebouwd te worden. “Door bijvoorbeeld je werkinstructies, opleidingen en kwaliteitscontroles te digitaliseren, kan je de productiviteit al snel verhogen”, stelt Batist Leman van de Gentse software scale-up Azumuta. “Daartoe hebben wij een geïntegreerd platform ontwikkeld dat gebruikmaakt van AI en contextuele informatie verzamelt waardoor operators voortaan precies weten wat ze wanneer moeten doen. Ons systeem houdt daarbij ook rekening met welke expertise de werknemer heeft en in welke vaardigheden ze verder getraind moeten worden. In tijden van arbeidskrapte is dat natuurlijk een enorme troef.”

De sector moet vooral niet bang zijn om met AI te experimenteren. “In feite is dit het moment om als bedrijf je eerste stappen te zetten. Er zijn al zoveel goede cases te vinden. Laat je hierdoor inspireren en je zult zien dat kleine ingrepen een wereld van verschil kunnen maken”, besluit Bart Verlinden.