Meesurfen op de golf van verandering: Hoe machinebouwers voorop kunnen blijven in een veranderende markt

Marc Vissers van Lenze legt uit waarom aanpassingsvermogen, samenwerking en slimme technologie de sleutel zijn tot succes in het huidige, volatiele productieklimaat.

Een markt in beweging

De machinebouw- en maakindustrie staan voor een perfecte storm aan uitdagingen. Wereldwijde economische onzekerheid, verstoringen in de toeleveringsketen en een krimpende ingenieurscapaciteit in Europa dwingen bedrijven om hun manier van werken te herzien. Voor velen is de vraag niet langer of ze moeten veranderen, maar hoe snel ze zich kunnen aanpassen.

Om deze kwesties te verkennen, spraken we met Marc Vissers, Marketing & Communication Manager bij Lenze EMEA West, een bedrijf met bijna 80 jaar ervaring in automatisering en motion control. Marc werkt nauw samen met klanten in heel Europa, waardoor hij een uniek inzicht heeft in de transformatie van de sector.

Wat drijft de verandering?

“Industrieën moeten meer doen met minder en het tempo opvoeren,” begint Marc. Een eenvoudige uitspraak, maar ze vat de realiteit van vandaag perfect samen. De drang naar automatisering en digitalisering neemt niet af—integendeel, hij versnelt. Waarom? Omdat de convergentie van operationele technologie (OT) en informatietechnologie (IT) nieuwe mogelijkheden ontsluit.

Door real-time machinedata te combineren met geavanceerde analyses kunnen fabrikanten de productie-efficiëntie optimaliseren, kwaliteitscontrole verbeteren en zelfs het energieverbruik beter beheren. Deze integratie maakt ook de weg vrij voor AI-gestuurde inzichten en voorspellend onderhoud, wat stilstand vermindert en de productiviteit verhoogt.

Maar Marc waarschuwt: “Hoe dichter OT en IT naar elkaar toegroeien, hoe groter de uitdaging op het gebied van data- en machinebeveiliging.” Bedrijven moeten innovatie in balans brengen met robuuste cybersecuritymaatregelen om gevoelige productiedata te beschermen.

De basis voor succes ligt volgens Marc in modulaire en gestandaardiseerde automatiseringsplatformen. Deze systemen verkorten de time-to-market, verlagen kosten en helpen bedrijven om cruciale kennis te behouden in een snel veranderende arbeidsmarkt. Kortom: ze vormen de bouwstenen voor duurzame productiviteit en winstgevendheid, en helpen bedrijven concurrerend te blijven op een wereldwijde markt.

Grote spelers vs. kmo’s: Verschillende snelheden, hetzelfde doel

Grote OEM’s hebben al geavanceerde productiestrategieën omarmd, zoals Engineer-to-Order (ETO) en Configure-to-Order (CTO). Deze modellen bieden flexibiliteit en maatwerk, maar vereisen aanzienlijke investeringen en organisatorische veranderingen.

Wat betekenen deze termen?

• Engineer-to-Order (ETO): Producten worden volledig op maat ontworpen en ontwikkeld om aan unieke klantvereisten te voldoen. Dit biedt maximale flexibiliteit, maar vraagt langere doorlooptijden en intensieve engineering. Ideaal voor complexe, gespecialiseerde machines.
• Configure-to-Order (CTO): Producten worden samengesteld uit vooraf gedefinieerde componenten of modules op basis van klantkeuzes. Dit combineert maatwerk met efficiëntie, waardoor snellere levering mogelijk is zonder volledige engineering.

Voor ingenieurs is inzicht in deze modellen cruciaal, omdat ze invloed hebben op ontwerp, productieplanning en klantstrategieën. De juiste keuze kan het vermogen van een bedrijf om op marktvraag te reageren aanzienlijk beïnvloeden.

Terwijl grote OEM’s de middelen hebben om deze strategieën snel te implementeren, hebben kmo’s het moeilijker. “Ze zijn cruciaal voor lokale economieën en innovatie,” benadrukt Marc. “Maar ze moeten opschalen—en snel.”

Kmo’s vormen ongeveer 70% van de machinebouwsector en dragen in sommige Europese markten tot 35% van de omzet bij. Ze zijn ook belangrijke innovatiedrijvers, vaak leidend in productontwikkeling en technologische doorbraken.

Het probleem? Veel kmo’s missen de financiële en organisatorische slagkracht om snel grote strategische stappen te zetten. Daarom is ketensamenwerking essentieel. “Niemand kan dit alleen,” zegt Marc.

De toekomst: Vier trends om in de gaten te houden

Marc ziet vier grote trends die de sector zullen vormgeven:

1. Automatisering en AI-integratie
Automatisering is niet langer optioneel—het is een noodzaak. AI-oplossingen maken real-time data-analyse, voorspellend onderhoud en geoptimaliseerde productieprocessen mogelijk. Lenze’s FAST-automatiseringssoftware en Digital Twin-technologie zijn hiervan voorbeelden. Ze stellen ingenieurs in staat om systemen virtueel te simuleren en te testen, waardoor ontwikkeltijd wordt verkort en het tekort aan ingenieurs wordt opgevangen.

2. Duurzaamheid als bedrijfsprioriteit
Duurzaamheid is geen modewoord meer; het is een concurrentievoordeel. Fabrikanten staan onder druk om hun CO₂-voetafdruk te verkleinen, afval te minimaliseren en energieverbruik te optimaliseren. Lenze investeert in energie-efficiënte aandrijf- en motortechnologieën, zodat machinebouwers kosten besparen én milieudoelen halen.

3. Industrie 4.0 en Digital Twins
De opkomst van Industrie 4.0 verandert hoe fabrieken werken. Digital twins—virtuele kopieën van fysieke systemen—maken simulatie, optimalisatie en probleemoplossing mogelijk vóór implementatie. Dit versnelt besluitvorming en vermindert dure fouten.

4. Mens-machine samenwerking
Geavanceerde robotica en intuïtieve automatiseringssystemen zorgen voor nauwere samenwerking tussen mens en machine. Werknemers kunnen zich richten op strategische, creatieve taken, terwijl machines repetitieve of gevaarlijke taken overnemen. Het resultaat? Hogere productiviteit en meer werktevredenheid.

Waar begin je?

Met zoveel veranderingen op komst, waar moeten bedrijven starten? Marc zijn advies is duidelijk: “Begin met samenwerking.” Focus niet op merken, maar op functionaliteit. Analyseer je huidige OT/IT-setup, luister naar je klanten en werk nauw samen met je ketenpartners. “Als jij het niet doet, doet iemand anders het,” waarschuwt hij.

De eerste stap is het evalueren van je bestaande systemen en bepalen waar integratie de grootste impact kan hebben. Bouw vervolgens partnerschappen die je helpen op te schalen—want in de huidige markt telt snelheid.

Aanpassingsvermogen is overleven

De boodschap is helder: aanpassingsvermogen, samenwerking en innovatie zijn geen opties, maar overlevingsvaardigheden. Voor wie klaar is om de sprong te wagen, biedt Lenze meer dan producten; het biedt partnerschap. Met bijna 80 jaar ervaring en een toekomstgericht portfolio helpt Lenze machinebouwers om de uitdagingen van vandaag om te zetten in de kansen van morgen.