DNA na 35 jaar nog steeds onveranderd

De in Salzburg gevestigde automatiseringfabrikant Sigmatek heeft zijn 35-jarig jubileum gevierd. Eind 2022 trokken de oprichters Andreas Melkus en Theodor Kusejko zich terug uit het actieve management. Sindsdien wordt het bedrijf geleid door Alexander Melkus, de zoon van Andreas. De generatiewisseling aan de top brengt echter nauwelijks veranderingen met zich mee. Integendeel, de oorspronkelijke intentie om flexibele en toch volledig geïntegreerde, modulaire complete automatiseringsoplossingen voor machinebouwers te ontwikkelen en te implementeren, blijft de hoogste prioriteit.

Alexander Melkus: “In principe doen we nog steeds hetzelfde als toen: we bieden seriemachinebouwers in middelgrote tot zeer complexe omgevingen niet alleen componenten, maar complete oplossingen – met hardware en software. De software is niet als een kant-en-klare bundel gebouwd, maar kan altijd vrij worden vormgegeven, zodat de klant zelf wijzigingen en aanpassingen kan doorvoeren. Daartoe bieden wij volledige ondersteuning van onze gekwalificeerde applicatie-ingenieurs, die beschikken over diepgaande technische knowhow en specifieke branchekennis. Daarnaast ontwikkelen we ook klantspecifieke hardware. In een notendop is dit ons ‘Sigmatek-DNA’, dat al 35 jaar niet is veranderd en in de toekomst niet zal veranderen.”

Was Lasal als ‘alles-in-één’ tool vanaf het begin onderdeel van de filosofie van Sigmatek?

“Het oorspronkelijke idee was duidelijk gedefinieerde interfaces te creëren tussen besturing, aandrijving en visualisatie, zodat men onafhankelijk van hardware kan handelen. Dat leidde tot de ontwikkeling van Lasal als engineeringsoftware die alle disciplines op één platform combineert. De truc was en is het inkapselen van functies. Bij objectgeoriënteerd programmeren worden code en data gecombineerd tot logische eenheden – de zogenaamde objecten. Achter elk object zit als het ware een klasse als blauwdruk, die de programmacode en de data-elementen definieert. De gegevens zijn ingekapseld in de objecten, die via interfaces communiceren met de buitenwereld. Dankzij de duidelijk gedefinieerde interfaces kunnen de ingekapselde softwaremodules zeer snel en eenvoudig worden vervangen. In de seriematige machinebouw zijn er binnen een machineserie meestal bepaalde kernfuncties, die altijd op dezelfde manier zijn gestructureerd. Deze bieden wij netjes geprogrammeerd en getest aan via diverse bibliotheken. Voor de gebruiker betekent dit dat het programmeren voor hem extreem versneld wordt, omdat hij kan bouwen op een solide, betrouwbare basis en niet elke keer weer van nul hoeft te beginnen. Ook bij een fout hoeft hij niet de hele code te doorzoeken, maar alleen het deel dat specifiek voor de applicatie is ingericht.” 

Maar wat betekent hardware-onafhankelijk handelen nu precies?

“Onze huidige S-Dias serie is de derde generatie controllers die met dezelfde Lasal tool is geprogrammeerd en dus volledig compatibel is. Voor de gebruiker betekent dit dat hij op elk moment een programma kan installeren dat hij vijftien jaar geleden heeft geschreven, bijvoorbeeld voor het toenmalige besturingssysteem C-DIAS op een reserveonderdeel van de nieuwste generatie. Daarom kunnen we eenvoudig verschillende generaties controllers met elkaar verbinden.”

In hoeverre kan object-georiënteerd, hardware-onafhankelijk programmeren worden gecombineerd met de thema’s virtualisatie en digital twins? 

“Door de consequent object-georiënteerde structuur van ons softwareplatform was de stap naar de digital twin niet al te groot, ook al waren we relatief laat in vergelijking met andere fabrikanten. Maar ook voor ons is dit niets ongewoons, want veel van onze ontwikkelingen zijn gebaseerd op specifieke klantwensen – en van de digital twin lagen ze lang niet wakker. Over het algemeen kijken we niet naar de concurrentie en jagen we niet meteen ontluikende trends na, maar richten we ons uitsluitend op de behoeften van onze gebruikers. Dit was ook het geval met modelgebaseerde ontwikkeling, waar we onlangs samenwerkten met het in München gevestigde softwarebedrijf Machineering om hun simulatietool iPhysics te verbinden met Lasal als antwoord op een specifiek verzoek van de klant. Daartoe werden de I/O-objectklassen van Lasal geüpgraded, waardoor de weg werd vrijgemaakt voor modelgebaseerde ontwikkeling. Lasal kan nu onderscheiden of het een echte of een echte gesimuleerde hardware betreft, zodat iPhysics en andere simulatietools volledig worden ondersteund en virtuele inbedrijfstelling mogelijk wordt.”

Er is dus al een virtueel S-Dias besturingssysteem?

“Ons besturingssysteem kan volledig worden gesimuleerd – net zoals machinefuncties kunnen worden gesimuleerd. Bij Sigmatek hebben we al zo’n twintig jaar aan simulaties in onze portfolio. Zo kunnen bijvoorbeeld toepassingsprogramma’s of onvoltooide systeemonderdelen worden gesimuleerd – en dit verkort de ontwikkelingstijd. De gebruiker kan zijn programma schrijven en testen zonder echte hardware, dat wil zeggen volledig hardware-onafhankelijk programmeren. Omdat Lasal over het algemeen door gebeurtenissen wordt geactiveerd, en om het eenvoudig te zeggen, alleen op wijzigingen reageert zonder elke keer de hele code opnieuw te hoeven berekenen, is het systeem uiterst efficiënt met hulpbronnen. Om deze reden werken de controllers met een relatief laag CPU-verbruik in directe vergelijking met andere systeemwerelden, wat uiteindelijk een enorme impact heeft op het vermogensverbruik en dus ook op de grootte. Door het compacte ontwerp is passieve koeling meestal voldoende.”

En wat met Single Pair Ethernet (SPE) en OPC-UA?

“Ook op het gebied van communicatie worden we gedreven door de wensen van de klant. Ja, SPE vermindert de hoeveelheid benodigde bedrading, vereist kleinere connectoren en is gemakkelijker in het veld te monteren. Dit vereist echter interne signaalomvormers en fysieke hardware, die de communicatietechnologie weer wat complexer maken. Kortom: het valt nog te bezien of het een echte toegevoegde waarde heeft voor de machine- en installatiebouw. We zijn in ieder geval nog niet actief benaderd door een van onze klanten. In OPC UA lopen we voorop en hebben we verschillende branchespecifieke aanpassingen doorgevoerd. OPC-UA maakt fabrikantonafhankelijke communicatie mogelijk – of het nu gaat om machine-tot-machine of ERP- en MES-systemen of de cloud. Om deze communicatiestandaard snel en eenvoudig in de applicatie te kunnen gebruiken, zijn er verschillende OPC UA-pakketten beschikbaar in Lasal, zoals voor de Euromap 77 en Euromap 82.1 interfaces voor kunststofverwerkende machines.”

Voelt Sigmatek een daling van de vraag, met de huidige gang van zaken?

“Hoewel we in 2023 qua totale omzet nog op een recordniveau zaten, was een groot deel hiervan het gevolg van langlopende bestaande orders. In sommige sectoren hebben we sinds het voorjaar al een relatief scherpe daling van meer dan 30% geregistreerd; we voelen de recessie dus ook heel duidelijk. Ik ga ervan uit dat 2024 even zwak van start zal gaan – maar ook dat er in de toekomst op kortere termijn orders zullen worden geplaatst. Machinebouwers zullen hun voorraden niet meer zo hoog houden als recent tijdens de periode waarin er veel leveringsproblemen waren. Hoewel we ook last hadden van tekorten aan componenten en dus vertragingen hadden in de levering, denk ik dat we de beschikbaarheid vrij goed hebben kunnen handhaven in vergelijking met de markt. Relatief ontspannen over de economische neergang kunnen we niet zijn. We verwachten een aanzienlijke daling van de verkoop, maar we kunnen nog niet voorspellen hoeveel. Ons magazijn is goed gevuld – als we deel uitmaakten van een groot concern, zou dit waarschijnlijk niet het geval zijn. Toch is de beschikbaarheid van afzonderlijke componenten in sommige gevallen nog steeds problematisch. In het recente verleden, dat werd gekenmerkt door knelpunten, hebben we bij Sigmatek duidelijk besloten om juist groots te investeren – veel van onze assemblages ondergingen herontwerpen. Hiermee hebben we ons goed gepositioneerd voor de toekomst.”